6 Aralık 2011 Salı

Türk Ticaret Kanunu açısından defter tasdiki

Vergi Usul Kanunu (VUK) açısından defter-i kebir (büyük defter) tasdiki zorunlu olmamasına karşın; TTK açısından zorunludur. Yani Türk Ticaret Kanunu, defter tasdikleri açısından mükellefe ilave yükümlülük getirmektedir.

TTK’nin “Defter Tutma Mükellefiyeti” başlıklı 66’ncı maddesinde; “Her tacir, ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak münasebetlerini ve her iş yılı içinde elde edilen neticeleri tespit etmek maksadıyla, işletmesinin mahiyet ve öneminin gerektirdiği bütün defterleri ve bilhassa, diğer kanunların hükümleri mahfuz kalmak üzere, aşağıdaki defterleri Türkçe olarak tutmaya mecburdur.


1- Tacir hükmi şahıs ise yevmiye defteri, defter-i kebir, envanter defteri ve karar defteri,

2- Hususi hukuk hükümlerine göre; idare edilmek veya ticari şekilde işletilmek üzere devlet, vilayet, belediyeler gibi amme hükmi şahısları tarafından kurulan ve hükmi şahsiyeti bulunmayan ticari işletmeler ile dernekler tarafından kurulan ticari işletmeler ve bunlara benzeyen ve hükmi şahsiyeti olmayan diğer ticari teşekküller, karar defteri hariç yukarıdaki bentte yazılı defterleri,

3- Tacir hakiki şahıs ise karar defteri hariç olmak üzere birinci bentte yazılı defterleri veya işletmesinin mahiyet ve önemine göre sadece işletme defteri.

Tacirlerin işletmeleriyle ilgili işler dolayısıyla aldıkları mektup, yazı, telgraf, fatura, cetvel, senet gibi vesika ve kâğıtlarla ödemelerini gösteren vesikaları ve yazdığı mektup, yazı ve telgrafnamelerin kopyalarını ve mukaveleleri taahhüt ve kefalet ve sair teminat senetleri ve mahkeme ilanları gibi belgeleri muntazam bir tarzda dosya halinde saklamaları mecburidir” hükmü yer alır.

Aynı kanunun “Tasdik Ettirme ve Beyanname Verme Mükellefiyeti” başlıklı 69’uncu maddesinde; Şirket kuruluş aşamasında 66’ncı maddenin birinci fıkrasında yazılı defterler; kullanılmaya başlanmadan önce tacir tarafından ticarî işletmenin bulunduğu yerin ticaret sicili memurluğuna veya notere ibraz edilir. Bu defterler, VUK’nun defterlerin tasdikine ilişkin hükümlerinde yer alan bilgileri içerecek şekilde tasdik ve imza olunur. Sicil memuru veya noter, defterlerin kaç sayfadan ibaret bulunduğunu, ilk ve son sayfaya yazarak resmi mühür ve imzasıyla tasdik eder. Noterlerce tasdik edilen defterlerin mahiyet ve adetleri ve bunların kime ait olduğu en geç yedi gün içinde ilgili ticaret sicili memurluğuna bildirilir.

Şirketlerin gelecek yıl defterleri ile kullanılması zorunlu diğer defterler; VUK’nin defterlerin tasdikine ilişkin hükümlerine göre tasdik olunur.

Engin MALAY
Gazete Yenigün

Hiç yorum yok: