Soru: Askerliğini yapmış olanlar bu süreleri sigortalılık olarak saydırabiliyormuş. Ayrıca askerlik dolayısıyla işten ayrılırsam kıdem tazminatı ödenir mi? Bu konuda beni aydınlatabilir misiniz? Bedelli uygulamasından faydalanmamı tavsiye eder misiniz?
Cevap: Sigortalıların er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri borçlanılabiliyor. Bunun için kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunması gerekiyor. Askerlik borçlanmasının yapılabilmesi için aylık 267,84 lira ile 1.740,96 lira arasında bir tutar belirlenip, kaç ay askerlik yapıldıysa bu tutarla çarpılarak ortaya çıkacak meblağ bir ay içinde ödenmeli. Bu sayede borçlandırılan süreler sigortalılığa sayılıyor. Bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için ise yeni başvuru şartı aranıyor. Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmıyor.
Borçlanma sürelerinin belgelendirilmesi, hizmet borçlanma başvuru belgesindeki ilgili bölümün askerlik şubelerince veya kuvvet komutanlıklarının onayı ile gerçekleşiyor. Borçlanma sigortalılığın başlangıç tarihinden öncesine yapılıyorsa başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülüyor. Yani sigortalılık başlangıcı askerlik süresi kadar geriye gitmiş oluyor. Prim ödeme gün sayısı ve prime esas kazançlar ise borçlanma yapılan ilgili aylara mal ediliyor.
Askerlik sebebiyle işten ayrılmalarda kıdem tazminatı ödenmelidir. Bu tür işten ayrılmalar işçinin keyfi uygulaması olmadığından başka şarta gerek kalmadan kıdem tazminatına hak kazanılıyor. İş Kanunu'na tabi işçilerin hizmet akitlerinin muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla feshedilmesi halinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince geçen her tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödeniyor. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılıyor.
Bedelli askerlikle ilgili sorulara tek bir cevap vermek mümkün değil. Bu konuda kendi durumunuza göre karar vermeniz gerekiyor. Çalıştığınız işin niteliği, aile ve çocuk durumunuz, aldığınız maaş, dönüşte işsiz kalma riski, sivil hayattan verilecek ödün ve askere gitmeniz halinde yaşanacak hasret gibi birçok faktörü değerlendirmeye almanız gerekir. Bildiğiniz gibi bedelli askerlik uygulaması yasalaştı. Buna göre 31 Aralık 1982 öncesi doğumlular bedelli askerlik düzenlemesinden faydalanabilecek. Bedelli olarak askere gidenler, muvazzaf askerlik hizmeti yapmayacak. Bu yüzden askerlik borçlanması yapamayacağınız gibi bedelli askerlikten dolayı kıdem tazminatı almanız da söz konusu değildir.
Ahmet Yavuz
Zaman
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder